Een tijdje geleden werd ik gebeld door een journalist van de GPD. Hij wilde in contact komen met Marcel Stive, en hij had een Deadline. Via het secretariaat had hij – zo bleek achteraf – al begrepen dat Marcel wel in Delft was – in plaats van in Singapore, China of een andere exotische locatie, die kans was ook groot – , maar niet beschikbaar, en dat Marcel ‘s avonds naar zijn mailtje zou kijken.
Toch belde hij mij ook: hij had een Deadline, en of ik iets kon betekenen. Na navraag bij de secretaresse – toen hoorde ik pas de hele ‘voorgeschiedenis’ – : nee dus, meer zat er gewoon echt niet in. ‘Ja maar, mijn Deadline?’ Tsja, als Marcel aangeeft – via zijn agenda – dat hij er later naar kijkt, dan doet hij dat ook, dus nogmaals, meer kon ik echtecht niet voor hem betekenen. Ja, maar toch heb ik een Deadline, sputterdesputter.
Binnenstormen
‘Wat wil je dan dat ik doe?’, vraag ik me in dit soort situaties af. Moet ik de faculteit binnenstormen, de collegezaal in waar iemand van het kaliber Marcel Stive op dat moment college geeft, de afdelingsvergadering onderbreken die hij voorzit, het overleg dat hij samen met het CvB heeft met die delegatie uit China, die hij adviseert over de kustbescherming van een grote provincie aldaar, of zijn gesprekken met promovendi afkappen? Omdat een journalist van de GPD een Deadline heeft? ‘Marcel, stop even, ik heb hier een journalist aan de lijn, met een Deadline!’ Dacht het niet, toch?
Eenvoudige vragen
Zelfde soort situatie, andere insteek: een redactie belt met een vraag die eigenlijk zo eenvoudig te beantwoorden is dat een willekeurige natuurkundedocent dat met gemak zou moeten kunnen doen. ‘Ja, maar het lijkt ons leuk als een echte deskundige het zegt’. Dat kan best wel leuk zijn, maar moeten we hiervoor die ‘echte deskundigen’ wel lastig gaan vallen? Ik doe dit zeker niet altijd, en verwijs vaak door naar andere instanties, afhankelijk van het onderwerp van de vraag. Collega-voorlichter Marieke Baan werkt bij de Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie. In plaats van ‘haar wetenschappers’ lastig te vallen, geeft zij gewoon zelf regelmatig antwoord op deze categorie vragen. Ook handig, toch?
Gatekeeper
Het ‘GPD-voorval’ kwam weer in mij op – enige tijd geleden alweer trouwens #drukdrukdruk – door enkele tweets van wetenschapsjournalist Asha ten Broeke (@ashatenbroeke). Ze zijn van 8 mei 2012, en het is wat lastig om nu nog alle antwoorden/reacties te vinden, maar volgens mij is het zo wel duidelijk genoeg:
- Asha ten Broeke: Eigenaardig: persvoorlichter verwacht dat ik m’n artikel bij hem pitch, zodat hij kan kijken of ik de onderzoeker waardig ben. #nietcool
- Asha ten Broeke @annemiekverbeek boos. Interviewverzoek is afgewezen en ik moest het verder maar zelf uitzoeken.
- Asha ten Broeke: @ionicasmeets ja, was het. Echt raar. Ik heb em er nog aan herinnert dat ie daar zat van belastinggeld, maar het mocht niet baten.
- Asha ten Broeke: @RoyMeijer @alexdenhaan leuke links. Niet dat ik probeerde een algemeen punt te maken trouwens. Met veel voorlichters is het fijn zaken doen
- Asha ten Broeke: @RoyMeijer @alexdenhaan maar op auditie gaan voor een simpel e-mailadres (ik wilde een wetenschapper vragen om een interview) gaat me te ver
Nog een gerelateerde tweet die ik wel terug wil halen:
- Alex den Haan: @alexdenhaan @ashatenbroeke wat mij betreft eens. #gatekeepers: ik hou er ook niet van. Open moet het zijn! #radicaletrransparantie 🙂 cc @RoyMeijer
Ik ken de ins en outs van het specifieke voorval niet – en is voor dit verhaal verder ook niet relevant, denk ik – , en het klinkt wat extreem in de oren, maar met de bril van hierboven op (onze dagelijkse-voorlichters-praktijk-bril) wordt het misschien toch wat genuanceerder allemaal.
Eindelijk antwoord…
Dus Alex, deze blog is eigenlijk een omslachtige manier om eindelijke antwoord te geven op de vraag impliciet aanwezig via je cc: ‘ja, natuurlijk is transparantie een groot goed, maar ik vind het zelf helemaal niet erg – en zelfs nuttig – om af en toe voor gatekeeper te spelen namens wetenschappers die ook gewoon met andere zaken bezig zijn dan de belangen van de media.’
PS Een wetenschapsjournalist die een persvoorlichter nodig heeft voor een mailadres? Hmmm, ‘universitair medisch centrum’ is dan het enige dat ik kan bedenken, die hebben tenminste echte gatekeepers en geen contactgegevens online. Maar dan nog. 😉
PPS En ‘… dat ie daar zat van belastinggeld’ is een vervolgblog waard, die ik snel ga schrijven. Dit argument wordt wat mij betreft veel te makkelijk gebruikt in de context van wetenschapscommunicatie. Update 02/06/2012: die blog is inmiddels ook geschreven, ik ben blij verrast.
Zoals ik ook al aan Roy twitterde, ging het inderdaad om een UMC, en betrof het beslist geen simpele vraag die ik met een beetje research ook zelf had kunnen beantwoorden, maar een verzoek tot een uitgebreid interview. En ik had ook geen ‘Deadline’ (of althans, die had ik wel, maar ik belde keurig een paar weken daarvoor). En ik had de voorlichter in kwestie netjes de aanleiding van het stuk uit de doeken gedaan, waarop hij de exacte strekking wilde weten, waarop ik zei dat ik dat past precies wist NAdat ik de wetenschapper in kwestie had gesproken, waarop hij zei dat hij niet wist of dit onderwerp dan wel de tijd van de wetenschapper waard was, en of ik hem daar even van wilde overtuigen. En dat laatste, dat ging me te ver.