KNAW -president Robbert Dijkgraaf sprak op 8 februari 2012 de Machiavellilezing uit. Bij deze even selectief wat quotes uit die lezing, voor het publiek van deze blog (deze tekst heb ik eerst gepubliceerd op Wetenschapper 2.0) best relevant.
‘Wetenschap verandert, maar ook het publiek, en onontkoombaar dus ook de interactie tussen wetenschap en samenleving. Dankzij de weelderige bloei van de nieuwe media verloopt de kennisverwerving langs een groeiende verscheidenheid aan wegen.
Stellen de veranderende maatschappij en de opkomst van nieuwe communicatietechnologie de wetenschap dan voor onoplosbare problemen? Het antwoord is volmondig ‘nee’. De geschiedenis leert ons dat iedere beweging van emancipatie en democratisering de wetenschap tot voordeel strekt.
De nieuwe wereld vraagt echter wel een nieuwe wetenschap die de fundamentele principes waarop zij is gebaseerd – een kritische geest, openheid, transparantie, eerlijkheid – onverminderd serieus neemt maar nieuwe inhoud geeft. Bij de nieuwe wetenschap hoort geen angst om te communiceren, ook als de reactie niet altijd even opbouwend en meewerkend is.
De grote uitdaging voor de wetenschap is het vertrouwen in haar te doen behouden, en waar nodig te heroveren, door mee te veranderen met de samenleving <…> De opdracht mee te veranderen is niet zozeer een opdracht aan de wetenschap als instituut, maar vooral aan de individuele wetenschappers. De autoriteit van de wetenschap is inmiddels meer gekoppeld aan personen dan aan instituten en structuren. ‘
Tsja, als de Nederlandse ‘chef wetenschap’ het al zegt…
Download de tekst van de hele lezing via de site van de KNAW.
PS Dijkgraaf begint zijn lezing met ‘Er wordt wel gezegd dat als mannen écht belangrijk willen overkomen, ze een jurk aantrekken <…> Maar in deze tijd staan juist de togaberoepen onder druk <…> De toga raakt zogezegd wat sleets’.
Misschien is het sowieso een goed idee om die ouderwetse toga gewoon maar ’s aan de wilgen te hangen en wetenschappers te laten zien zoals ze echt zijn. Ik begin die togaparade toch steeds minder iets van deze tijd te vinden (maar laat de pedel niet horen dat ik dat gezegd heb…!).
