Van de site Ius Mentis: ‘Verwijdering uit online archieven – Steeds meer (kranten)archieven zijn online beschikbaar. Niet iedereen vindt het leuk zichzelf daarin terug te vinden. Verwijdering, weghalen of opschonen van berichten daaruit, is juridisch echter zeer lastig.’ Huh? De laatste tijd zijn aan de lopende band artikelen uit allerlei online archieven verwijderd, en rap ook, en vooral ook heel geruisloos. Maar ja, dat waren dan ook blunders van de betrokken media zelf. Twee maten?
Elfstedentocht en RamBam
VARA televisieprogramma RamBam – zo bleek achteraf – had vlak voor de persconferentie over het doorgaan of niet van de Elfstedentocht 2012 een persbericht verstuurd ‘Digitaal stempelen tijdens Elfstedentocht’. Strekking: het stempelen gaat vervangen worden door chipkaarten, mede mogelijk gemaakt door de makers van de OV-chipkaart (the horror!) en studenten van de TU Delft (voor de geloofwaardigheid, een groot compliment). ‘Schaatsers moeten vooral niet vergeten uit te checken’.
Kijk vooral naar het filmpje, briljant gewoon.
De NOS hapte gretig, zie dit bericht op de website:
Net als de Telegraaf:
Tsja, zoals ook blijkt uit het filmpje van RamBam, na een storm van LOL-tweets over de hoax was de delete-knop snel gevonden bij beide redacties.
Zelfverzekerde vrouw
De Volkskrant plaatste maandag 5 maart 2012 een filmpje op de website: ‘Vrouw zelfverzekerder door verzorgde huid’. Over een onderzoek van Dove, over hoe vrouwen met hun huidverzorging omgaan, hoeveel tijd ze aan huidverzorging besteden en hoe tevreden ze met zichzelf zijn. Vorm was de standaard gemakzuchtige voxpop-vrouw-in-de-straat-journalistiek, maar dan van stagiairekwaliteit. Een storm van Twitter- en mailprotest stak heel snel op, in ieder geval van diverse wetenschapsjournalisten die ik volg. Dat De Volkskrant zich zo kon verlagen!
Het betreffende filmpje is hier terug te zien:
De bijbehorende excuustweet van Corine de Vries (@CorineVries), managing editor in hoofdredactie de Volkskrant: ‘Filmpje van #Dove op site #Volkskrant is verwijderd. Het was een Infomercial geplaatst door ANP maar niet als zodanig herkenbaar.’
Geheugen
Nu weer terug naar de website Ius Mentis: ‘In het algemeen kan niet worden geëist dat een bericht wordt verwijderd uit een archief. Het opschonen of weghalen van berichten uit een archief tast de kwaliteit daarvan aan, en het geheugen van de pers wordt gezien als zó belangrijk dat ze eigenlijk altijd intact moeten blijven. Een rectificatie bij het artikel plaatsen kan soms wel.’
Yeah right.
Het is vast juridisch helemaal correct (lees het hele stuk op Ius Mentis voor alle nuances) om dergelijke berichten te verwijderen als ze niet blijken te kloppen. En soms zijn wij als voorlichters natuurlijk wel erg blij als de deleteknop gebruikt kan worden wanneer de onzin over ons gaat. Maar bij dit soort voorbeelden is het feit dat media zelf zo’n fout hebben begaan ook gewoon nieuws, toch?
Rectificatie?
Waarom niet het bericht of het filmpje laten staan en vervolgens rechttrekken met een rectificatie en een bedankje aan het alerte publiek? Of weet men zelf ook wel dat zo’n rectificatie niet echt veel impact heeft?
Of weegt het (commerciële?) belang en/of imago van het medium zelf zo zwaar? En waarom telt dat dan niet voor andere benadeelde partijen? De redactie weet inmiddels wel hoe het voelt blijkbaar: als de archieven niet kloppen, doet dat pijn. Ik kan me niet aan het akelige idee onttrekken dat hier ergens iets met ‘met twee maten meten’ aan de hand is.
Oh ja, lees even dit uitgebreide gerelateerde artikel Moeten de media kunnen vergeten? van De Nieuwe Reporter (DNR) ook, maar dan even met bovenstaande bril op. Leest toch anders, toch?
Update 9 maart 2012 Over de site van DNR gesproken, daar is een dergelijk onderwerp ook eerder ter sprake gekomen. Lees Met verdwijnen Vkblogs miskent de Volkskrant het belang van online archieven van Alexander Pleijter – @apleijter.
Update 10 maart 2012 Over de site van DNR gesproken, deel 2: bovenstaande blog is daar nu ook terug te vinden.
Update 3 januari 2013 En weer een mooie casus: NOS rapporteert over een nanofilter om de dodelijk straling van mobieltjes tegen te gaan (sic). Moeten de dag daarna wel door het stof: http://nos.nl/op3/artikel/457902-rectificatie-item-over-nanofilter-te-kort-door-de-bocht.html, maar ik kan het originele item niet meer terugvinden op de site van de NOS.
Oh, wacht, daar is tie: http://nos.nl/op3/video/457728-nanofolie-moet-straling-stoppen.html
In de hele uitzending zit het item trouwens wel nog gewoon (dank @elger): http://nos.nl/op3/uitzending/6432-nos-op-3-2-januari-2013.html vanaf 05:27. Hier kan helaas niet gelinkt worden naar de rectificatie trouwens.
Gelukkig heeft GeenStijl de beelden wel bewaard (geweldige URL ook): http://www.geenstijl.nl/mt/archieven/2013/01/nos_wetenschap_hahahahahahahah.html
Maar ondanks alles natuurlijk wel erg goed, dat van die rectificatie.
Pingback: Nepstudenten? | KCollet