19 mei 2011. Op VK Opinie een artikel, live om 08.00 uur. Een gerelateerd artikel van 3(!) kolommen in de Volkskrant zelf (p. 8 Binnenland) en om 13.58 uur een blog op Communicatie Online. Al eerder 17 mei een artikel op VillaMedia.nl. Een beetje voorlichter zou trots zijn op zo’n gecoördineerd media-offensief, ofwel PR-actie. Alleen, dit is een PR-actie van hoofdredacteuren van hogeronderwijsbladen. Hoewel ze in hun schrijfsels voorlichters met de grond gelijk willen maken, hebben ze onze kunstjes toch wel goed afgekeken. Ze kunnen de waarheid bovendien net zo goed geweld aandoen als wij betaalde leugenaars. ‘Stop de teloorgang van de universiteitsjournalistiek’?
Het opiniestuk rammelt hier en daar, dus voor commentaar ga ik wat grasduinen in de tekst, want als betaalde leugenaar en censuurdeskundige mag ik zeker wel selectief shoppen. Dagelijks werk.
– De afgelopen vijf jaar is regelmatig getornd aan de onafhankelijkheid van universitaire media. Vrijwel alle bladen kregen te maken met <…> – zelfs met het stopzetten van de publicatie. Zo werd het U-blad in Utrecht opgeheven.
Het U-blad is overgegaan naar een digitale uitgave. www.dub.uu.nl. Halve waarheid dus. Onder andere vanuit een kostenoverweging. Als oud-medewerker (persvoorlichter onder andere, the horror!) en alumnus volg ik nu op afstand, maar volgens mij doen ze het best aardig. Via Twitter kan ik via DUB volgen wat er in Utrecht gebeurt. Maar ja, geen doelgroep, dus dat telt niet. Hoe goed wordt DUB trouwens gelezen tov het papieren U-blad?
– Cursor (TU Eindhoven) ging terug in frequentie, waarbij de redactie onderdeel werd van de communicatieafdeling.
Nou en? Maakt het uit waar je in de organisatie geplaatst bent? Zolang je redactionele onafhankelijkheid is geregeld, zit je toch goed? Of verlangt men terug naar het oude stichtingsmodel? Hoezo? Het loon komt gewoon uit de universitaire pot, direct of indirect.
En Cursor terug in frequentie? Tsja, TU Delta ook. En vast meer u-kranten. Tegelijkertijd worden er op universiteiten ook hele wetenschappelijke afdelingen opgerold (en dat gaat om onderzoek, core business van een universiteit, weet u nog?). Bezuinigingen treffen de hele universiteit en zeker niet alleen de bladen. Niet zieliger doen dan nodig is.
– een schandalige trend die een halt toegeroepen moet worden, opdat er binnen de universiteit een vrij debat kan blijven plaatsvinden.
Papier geeft ook echt zoooo de mogelijkheid tot debat… Not.
Debat kan heel goed online gefaciliteerd worden, dat heet tegenwoordig social media #lookitup, dus eigenlijk is dit een pleidooi om alle hogeronderwijsbladen te digitaliseren? Forumfunctie erbij en dan heb je pas echt de mogelijkheid tot debat! Oh wacht, misschien kan de afdeling interne communicatie dit beter faciliteren…?
Serieus: precies hier valt nog een hele wereld te winnen.
– De trend dat journalistiek langzaamaan terrein inlevert op de communicatiemannetjes is echter breder. Het rapport Gevaarlijk Spel van UvA-onderzoekers toont dat de journalistiek de steeds langer wordende tentakels van de communicatie en pr-sector lijdzaam accepteert.
Communicatiemannetjes. Tsja. Ik voel me aangesproken, ja. Gevaarlijk Spel zegt dat er een leger van voorlichters staat tegenover een paar dapper stand houdende journalisten. Of nee, laffe zich-bij-de-situatie-neerleggende journalisten. De cijfers (150.000 voorlichters zo uit m’n hoofd) zijn al best vaak weerlegd (niet iedere communicatieprofessional houd zich namelijk bezig met pers/media), onder andere door collega communicatiemannetje Michel van Baal maar toch is dit de nieuwste bijbel waarmee journalisten voorlichters momenteel om de oren slaan.
Professionaliseer gewoon lekker mee, en zeur niet als je het tempo niet kunt bijhouden. Grow up, get a life.
* Lees tussendoor nu de blog http://weblogs.nos.nl/binnenlandredactie/2011/01/07/de-voorlichter-moet-een-stapje-terug-doen/ en vooral de reacties eronder. *
Oh, geen geld, hoor ik u zeggen? Denk je dat universitaire voorlichters – daar hebben we het toch over? – goed in de middelen zitten? Think again!
– Het imagobeleid van universiteiten is aan het doorslaan: ieder slecht woord moet worden vermeden of goedgepraat door tientallen voorlichters.
Wij zijn in Delft best goed voorzien van voorlichters (dus mensen die op de een of andere manier de media bespelen) ten opzichte van andere universiteiten, en dat zijn er welgeteld acht stuks (even heel ruim geteld). Op de meeste andere universiteiten zijn dat er hooguit de helft. Tientallen, WTF? Komen die hoofdredacteuren überhaupt wel eens op bezoek bij de vijand? Enig idee wie wat doet bij de plaatselijke afdeling voorlichting? Of bedoelen ze algemene voorlichters of zo?
Overdrijven is ook een vak, zouden die hoofdredacteuren dat ook toelaten in hun eigen kolommen? Dat wij voorliegers dat nou doen…
De kwestie VOX
De aanleiding voor de heisa. Ik heb geen eerstehands informatie, dus ik moet afgaan op de paar artikelen van de laatste dagen. Mij lijkt het sowieso heel vreemd om interne berichtgeving op dezelfde internetpagina te zetten als externe profileringsberichtgeving. Dus lijkt het me logisch om die twee weer uit elkaar te halen, ze hadden sowieso niet bij elkaar moeten staan. Voortschrijdend inzicht. Prima.
Om de zaak dan vervolgens op slot te zetten voor alleen medewerkers en studenten lijkt mij doorslaan naar een ander uiterste. Ook erg slecht voor je profilering trouwens: heb je wat te verbergen dan? Als voorlichter zou ik het zelfs ernstig afraden.
Overigens is het niet alleen het lokale journaille dat last heeft van de RU-bestuurders. Al eerder werden de voorlichters zelf teruggefloten, omdat ze filmpjes hadden geproduceerd die te ‘seksistisch’ waren voor het management. Ik vond ze persoonlijk geweldig, en ik weet zeker dat de doelgroep er ook wel wat mee kon. Maar helaas, vermeende reputatieschade. Om genadeloos blind in te hakken op de voorlichters is dus onzin. Ik ken de wetenschapsvoorlichters van de RU een beetje, en meer integer dan dat wordt het echt niet. Of bedoelde je soms andere voorlichters?
Geslaagd?
Op eerste gezicht natuurlijk wel een geslaagde PR-actie. Timing prima, lekkere pittige tone of voice, collectief voorlichters afkraken, altijd goed. Maar echt veel begrip voor de bladen heb ik niet na deze actie, zeker niet als je je betoog zo lardeert met dingen die niet of maar half kloppen. Dat is ons werk, niet van journalisten.
Wat mij betreft hebben hogeronderwijsbladen een belangrijke rol te vervullen binnen hun instelling, en ik ben heel erg en van harte voor onafhankelijkheid van de redactie. Boven alles en vooropgesteld.
Maar daarnaast ben je onderdeel van die instelling, en dat maakt dat je ook andere verantwoordelijkheden hebt, naast de gewone ‘keiharde journalistiek’. De mensen over/voor wie je schrijft zijn ook je collega’s, dus je zit een aparte en wellicht soms lastige positie.
Ik denk dat het dan onvermijdelijk is dat je af en toe concessies moet doen, zoals bijvoorbeeld terughoudend zijn met schrijven over dierproeven, omdat er naast hele aardige dierenactivisten ook hele nare dierenactivisten rondlopen. Wel zo collegiaal misschien. En heel jammer dat het voorbeeld aangehaald wordt in de Volkskrant om er toch nog even aandacht voor te trekken. Was dat nou echt functioneel/nodig?
En ja, universiteiten werken hard aan hun imago, want als ze dat niet doen, is er straks geen universiteit meer om over te schrijven. Of is dat te dramatisch? Een beetje begrip opbrengen daarvoor, en niet direct de confrontatie opzoeken helpt mee om de relatie met non-communicatieve bestuurders en manipulerende voorleugenaars en andere communicatiemannetjes goed te houden. Een opiniestuk als dit zet de verhoudingen alleen maar verder op scherp. Of was het toch allemaal al reddeloos verloren?
Geslaagd? Nee dus.
Zie ook discussie onder: http://www.nrcnext.nl/blog/2009/12/03/zijn-universiteitsbladen-achterhaald/ en http://www.ru.nl/nieuws/@811729/nieuwsplatform/ voor de uitleg van de RU zelf en een stuk hierover op DUB: http://www.dub.uu.nl/content/nieuwssite-radboud-universiteit-op-slot; plus nog meer Volkskrant
http://www.volkskrant.nl/vk/nl/5288/Onderwijs/article/detail/2434006/2011/05/19/Is-de-onafhankelijke-universiteitskrant-ten-dode-opgeschreven.dhtml
Pingback: Wetenschaps-communicatie afschaffen, en dan? | RoyMeijer
Pingback: Wetenschapscommunicatie afschaffen, en dan? | @RoyMeijer
Interessant driegesprek in dit kader: @bnrmediazaken: Stellen universiteitsbladen nog iets voor? http://bit.ly/qgo2mr (va 4.16 min.)
of http://www.bnr.nl/incoming/328487-1109/mediazaken-26-09.mp3/BINARY/Mediazaken+26-09.mp3.mp3?download
Ah, de onvermijdelijke Kamervragen:
http://www.utnieuws.nl/nieuws/kamervragen-over-censuur-radboud-universiteit
Ik heb nog wat lopen nasudderen, en ik ben echt wel benieuwd naar die relatie tussen vrij debat, (universiteits)journalistiek en de mogelijkheden van sociale media.
Heeft (universiteits)journalistiek vooral een signalerende rol, en/of ook een meer faciliterende rol in een debat?
Interessant vakgebied, want wat gebeurt er als de ‘bedrijfsjournalist’ zich gaat echt roeren op een bedrijfsplatform als Yammer bijvoorbeeld (die is dan wel weer besloten, maar even als casus). Is dat besloten zijn trouwens echt wel zo erg?
Sowieso is er op dit vlak veel veranderd de afgelopen tijd, want een paar jaar geleden had ik met bovenstaand verhaal niet heel veel publicitaire kanten op gekund, en nu sta ik als communicatiemannetje gewoon ook vermeld in het hol van de leeuw (De Nieuwe Reporter dus)! 😉
Wat ik vooral niet snap is het beeld dat er zonder universiteitsblad geen vrije discussie zou kunnen zijn aan de universiteit. Denkt u echt zo over de mensen die er werken en studeren? Dat die afhankelijk zijn van betaalde journalisten om het debat te kunnen voeren? Universiteitsbladen hebben een functie, maar trek geen te grote broek aan.
Nu wordt het pas echt serieus, deze tekst is opgenomen op de site van De Nieuwe Reporter… http://www.denieuwereporter.nl/2011/05/rammelende-pr-campagne-van-hoofdredacteuren-hogeronderwijsbladen/